In de ban van de hertogin / 14

Maria van Bourgondië was een knappe, jonge vrouw die zich niet van haar stuk liet brengen, vaak protocolregels aan haar laars lapte en haar stempel trachtte te drukken op de samenleving. Ze was geliefd bij het volk, maar minder geliefd bij sommige machthebbers van toen.

Toen haar vader, Karel de Stoute, in 1477 sneuvelde op het slagveld, volgde ze hem op als hertogin van Bourgondië. Daarmee kwam er een zware politieke erfenis op haar schouders te rusten. In woelige tijden, met oorlogen en opstanden allerhande, probeerde zij de gemoederen te bedaren. Maar haar politieke vijanden, waaronder de Franse koning, maakten gebruik van haar zwakke positie als vrouw en zagen hun kans schoon om de macht en de rijkdom van het Bourgondische rijk naar zich toe te trekken. Behalve een handvol getrouwen had Maria van Bourgondië geen politieke bondgenoten meer en kon ze niet anders dan toegevingen doen aan opstandige steden en graafschappen.

Maria van Bourgondië verleent in 1477 het Groot Pivilege (Charles Rochussen 1853)

Die situatie veranderde toen Maria in het Prinsenhof van Gent op 19 augustus 1477 in het huwelijk trad met de 18-jarige Maximiliaan I van Oostenrijk, troonopvolger van de machtige Habsburgse dynastie. Met deze man aan haar zijde en met niemand minder dan de keizer van het grote Heilige Roomse Rijk als schoonvader, had Maria in één klap al haar politieke vijanden schaakmat gezet.

Gezien de gespannen politieke sfeer van het moment, werd het huwelijk in alle eenvoud voltrokken in de kapel van het Prinsenhof in Gent, slechts in aanwezigheid van de pauselijke legaat en enkele genodigden.

15e eeuwse miniatuur die het huwelijk van Maria van Bourgondië met Maximiliaan van Oostenrijk voorstelt


Na het huwelijk volgden traditiegetrouw de blijde intredes in alle belangrijke steden van het toenmalig Hertogdom, waarbij aan het kersverse paar de sleutels van de stad werden overhandigd. Dat bracht veel volk op de been. Man en paard waren voor die gelegenheid piekfijn uitgedost. Hoewel Maria haar outfit eerder sober hield, stal zij de show door haar natuurlijke schoonheid en innemendheid.
Een anekdote in de geschiedschrijving vertelt hoe Maria met moeite een schaterlach kon bedwingen toen, bij de blijde intrede in ‘s-Hertogenbosch, de tribune waarop alle gewichtige notabelen van de stad hadden plaats genomen in elkaar zakte, net op het ogenblik dat het hertogelijk paar op het plein verscheen.

Bij de blijde intredes werden de hertog en hertogin steevast begeleid door enkele oude getrouwen aan het Bourgondisch hof. Eén van hen was Jan van Dadizele. Deze man was soevereinbaljuw van Vlaanderen, kapitein-generaal van het Vlaamse leger en kanselier van de hertogin. Om meer te weten te komen over deze man die een belangrijke rol heeft gespeeld in het leven van Maria van Bourgondië, trokken wij in de herfst van vorig jaar naar Dadizele.

Via de toegangspoort van wat ooit een middeleeuwse waterburcht was, betraden we er het gemeentelijk domein “Het Torreke”. Het kasteelpark en de gebouwen die na de verwoestingen tijdens de Eerste Wereldoorlog nog resten van het oorspronkelijk kasteel van Dadizele, werden in 1977 aangekocht door de gemeente en als cultureel en toeristisch centrum in gebruik genomen.

Het was in een ietwat verscholen hoekje van dit park dat wij Jan van Dadizele voor het eerst ontmoetten. Tenminste, we ontdekten er een grauw, met groen mos bedekt borstbeeld op een bakstenen sokkel. Het stelde niet zoveel voor als eerbetoon aan iemand die ooit één van de machtigste mannen van Vlaanderen was.

Om meer te weten te kunnen komen over ridder Jan van Dadizele moesten wij in de grote basiliek van Dadizele zijn.

(wordt vervolgd)


Geraadpleegde bronnen :
De Bourgondiërs door Bart Van Loo, uitgegeven door De Bezige Bij
dekroniekenvandewesthoek.be
Illustraties : Wikipedia Commons (publiek domein)

4 reacties

  1. Heel interessant verhaal. Heb nooit zo goed opgelet in de les ‘oude’ geschiedenis maar nu vind ik het fijn te lezen. Wat een zoektocht die jullie gedaan hebben en nog doen. Ze mogen dat beeld wel eens oplappen.

    Beantwoorden

  2. De Habsburgers hebben in Europa nog steeds een dikke vinger in de pap.
    Wat waren roerige tijden toen de hertogin haar beleid moest voeren.
    Ik beeld me in de je een schoolmeester bent en je vertelt over de hertogin aan de schoolkinderen, en ben zeker dat ze ademloos naar je luisteren . Je vertelt echt op een toffe schoolmeester wijze 👍

    Beantwoorden

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s